Wednesday, September 08, 2004

خلج تورکوجه سینده سؤزجوکلر



بو يازى خلج قطعه اى از تركى باستان وئبلاگيندان آلينيبدير.

خلج تورکوجه سینده سؤزجوکلر


سید حیدر بیات
heydarbayat@yahoo.com


خلج تورکجه سینین سؤزچوکلرین یازیب ثبت ائتمک چتین بیر ایشدیر بو نا گؤره کی ایندی قوم اطرافیندا یاشایان خلج لرین کنددن _ کنده دئییش لری چئشیدلیدیر. بونلاردان ان اونملی مسئله ده بودور کی من بیر سؤزلوک یازان و تورکولوق دییلم. بلکه ده ساده بیر طلبه کیمی ایسته ییره م باجاردیغدان خلج لوغتلرینین توپلویام. بو ایش«دیوان لغات الترکـ»ی اوخویاندان سونرا منه داها دادلی بیر ایش ساییلیر. بیر ائل کی مین ایل بوندان قاباق تورکلری کیمی دانیشالار! اونلارین دیللرین دوشونمه و لوغتلرین توپلاماق داها آرتیق بیر ماراق اینساندا یارادیر. آنجاق اوخودوغونوز جدول بو حاقدا ایلک آددیملاردیلار. البت آرتیلمالی یام کی بو ایشی ایللرجه بوندان قاباق ایکی باتیلی (غربی) آراشدیریجی گؤروبلر امما اونلارین تحقیقاتی هاردا چاپ اولوب هاردا یاییلیب اؤزوموزدن یئیلرین موسسه لرینین بودجه لریندن ایسته ییر تاپیپ گتیرمه سی. (بو آراشدیرمالار حاقدا ائله بو وبلاگدا «تاریخ قوم خلج» آدلی بیر مقاله گوره جکسیز).
بوتون دوشونجه و بیلگی اربابلاریندان دیله ییرم کی یالنیش لیغلاری باغیشلاییب و ایمیل طریقی له یا باشقا یوللارلا منه یول گؤسترسین لر.


فارسجا سس يازيمي: آذري تورکجه سي - خلج جه

گرگ: قورد Berə- Qurd بئره
خرگوش: Doşqan- Dovşan دوشقان
مار: Gelan- İlan گئلان
جغد: Beyquş- Bayğuş بئيقوش
شاخه: Çilək- Budağ چيلک
درخت: Haqaç- Ağaç هاقاچ
بام: Dam- Dam دام
آب: Sov- Su سوو
دختر: Kız- Qız کيز
زن: Kişi- Qadın کيشي
مرد: Hər- Kişi هر
سگ: İt- Köpəkِ ايت
گربه: Poşok- Pişik پوشوک
موش: Sıçqan- Sıçan سيچقان
در: Eşek- Qapı ائشئک
بستن: Bəkitmə- Örtmək, Bağlamak بکيتمه
کفش: Orsi- Ayaqqabı اورسي
با: Hadaq- Ayaq هاداق
چشم: Köz- Gözِ کوز
بيني: Burun- Burun بورون
مو: Tik- Saç تيک
دوختن: Tikmə- Tikmə تيکمه
برو: Yov- Get يوو
سيب: Alimla- Alma آليملا
گاو: Sığır- Sığır سيغير
گوسفند: Yilqi- Davar ييلغي
آلت تناسلي: Çolok- چولوک
ناخن: Tırnaq- Dırnaq تيرناق
انگشت: Varmaq- Barmaq وارماق
زانو: Tuz- Diz توز
ران: Guyə- Bud گويه
کمر: Bil- Bel بيل
سينه: Keys- Köyüsِ کئيس
دست: Əl- Əl ال
شکم: Kərin- Qarın کرين
گردن: Bon- Boyun بون
سر: Bəş- Baş بش
گوش: Kolak- Qulaq کولاک
ريش: Saqqal- Saqqal ساققال
مزه: Kirpik- Kiprik کيرپيک
پيشاني: Hal- Alın هال
صورت: Yüz- Üz يوز
پشت: Alka- Arxa آلکا
زانو: Tirsək- Dirsək تيرسک
نا ف: Kondok- Göbəkِ کوندوک

جگر: Bərçik- Cigər برچيک
طحا ل: Talaq- Dalaq تالاق
استخوان: Somok- Sümük سوموک
جگر سفيد: Horon cigər- Ağ Cigər هورون جيگر
جگر سياه: Kara Cigər- Qara Cigər کارا جيگر
سفيد: Horon- Ağ هورون
زرد: Çakir- Sarı چاکير
قرمز: Kızıl- Qırmızı کيزيل
بيا: Yek- Gəl يئک
دندان: Tiş- Diş تيش
گلو: Boğoz- Boğaz بوغوز
ابر: Bolit- Bulud بوليت
باران: Yaqış- Yağış ياغيش
برف: Kar- Qar کار
پيراهن: Ton- Köynəkِ تون
شلوار: Em- Şalvar ائم
نان: Çörək Hekmək- هيکمک
آرد: Hon- Un هون
پاره شدن: Ozolmaq- Üzülmək اوزولماق
ميخواهم: şeyorom- İstəyirəm شئيوروم
آسياب: Tirmən- Deyirman تيرمن
آفتاد: Toşto- Düşdü توشتو
جيب: Cek- Ceb جئک
خوبي: Havola- Yaxşılıq هاوولا
خار و تيغ: Tekən- Tikan تئکن
خر: Əşkə- Eşşək اشکه
خواننده: Oxoqoy- Oxucu اوخوقوي
سنگ: Taş- Daş تاش

0 Comments:

Post a Comment

<< Home