Ak-Hunlar (Halaç Türkleri)

M.S. 50- 125'e kadar Türk asıllı Sakalar (İskitler), M.S. 125-480 arasında Türk oldukları sanılan Kuşanlar, 480'ten sonra Afganistan'ın hâkimleri yine Türkler olmuştur. Bu devirde Ak-Hunlar (Halaç Türkleri) buraya gelip yerleşmişlerdir. Ak-Hunlar devleti Gök Türklerin saldırılarına karşı koymak için harcadıkları çaba yetersiz kalınca hâkimiyeti kaybetmişler ancak burada Halaç Türkleri olarak yaşamaya devam etmişlerdir.


7. asrın sonlarına doğru Arapların gelmesiyle burada İslâmiyet çok hızlı bir şekilde yayılmıştır. 9. asrın ikinci yarısında Samanîler bölgenin büyük bir kısmında hâkimiyet kurmuşlardır.


10. asrın sonlarına doğru Türkler Sebük Tekin önderliğinde buradaki Gazne şehri merkez olmak üzere Gazne Devleti'ni kurdular. Gazne Devleti, Halaç Türkleri ile birleşerek ordusunu daha da kuvvetlendirdi, ayriyeten Efgan kabilelerinden de ordularına süvari alarak kısa zamanda bölge ahalisi arasında büyük bir kaynaşmayı sağladı. Bilhassa Gazneli Sultan Mahmud (999-1030) zamanında Türk İslâm nüfusu bugünkü Afganistan'da iyice yerleşmiş ve Hindistan'a kadar yayılmıştır. Bu dönemde Gazne şehri güzellik ve medeniyet bakımından dünyadaki sayılı şehirler arasında yerini almıştır.

M.S. 50 yılına kadar devam eden Baktria Devleti'nin yıkılmasından sonra Afganistan, batıdan değil kuzeyden gelen istilalarla hırpalandı. M.S. 500'lü yıllara kadar Türkler ve İran asıllı Sakalar tarafından istila edilen Afganistan, Ak-Hunlar olarak bilinen Halaç Türkleri'nin kesin hakimiyet sağlamasıyla biraz olsun durulmuş, VIII. yüzyılın başlarına doğru ilk Müslümanlar'ın Afganistan'a girmesiyle hareketlilik yeniden başlamıştı.